ઘી

વિકિકોશમાંથી
  • ૧. [સં. ઘૃત; ઘિઅં-ઘિઉ-ઘી] (ન.) દૂધનું દહીં, દહીનું માખણ અને એ માખણને તાવીને બનાવેલું ચીકણું સ્વાદ વગરનું ઊનું કરતાં પ્રવાહી થાય અને ટાઢું પડતાં થીજી જાય એવું સત્ત્વ; ઘૃત; ચીકટ; તૂપ;
    • રૂઢિપ્રયોગ
    • ૧. ખીચડીમાં ઘી ઢોળાવું = વ્યર્થ ન જવું.
    • ૨. ઘી ખાના સક્કરસે ઓર દુનિયા ચલાના મકરસે = ઘી સાકર સાથે ખાવું અને સંસારવ્યવહારમાં યુક્તિપ્રયુક્તિથી વર્તવું.
    • ૩. ઘી ચોપડવું = માખણ લગાડવું; ખુશામત કરવી.
    • ૪. ઘી બોલવું = જૈન મંદિરમાં આંગીને દિવસે ભગવાનની આરતી ઉતારવા માટે હરરાજીમાં ઘીની માગણી કરવી તે.
    • ૫. ઘીના ઠામમાં ઘી પડવું; ઘી ને ઘડે ઘી થવું = સારાં વાનાં થવાં.
    • ૬. ઘીની ધાર જોવી = છેવટ સુધી રાહ જોવી.
    • ૭. ઘીમાંથી ઈયળ કાઢવી = દૂધમાંથી પૂરા કાઢવા.
    • ૮. નરમ ઘી જેવી માગણી કરવી = દેખાવમાં નમાલી છતાં ભારે માંગણી કરવી.
    • ૯. બળતામાં ઘી હોમવું = પડ્યા પર પાટું મારવું; મામલો વધારે બગાડવો.
    • ૧૦. મોટું ઘી = ચરબી ભેળવેલું ખરાબ ઘી.
    • ૧૧. હાંડીનું ઘી = તાજું સારૂં માખણ.

સંદર્ભ[ફેરફાર કરો]

  • ભગવદ્ગોમંડલ કોશ કચેરી, ગોંડલ, સંપાદક (૧૯૪૪) ભગવદ્ગોમંડલ[૧], page ૩૦૨૭