બુભુક્ષા
- સ્ત્રી.
- ક્ષુધા; ભૂખ; ભોજનની ઇચ્છા. ક્ષુધાવૃત્તિ, ખાદ્યાભિરુચિ, સુસ્વાદ, ભોજનારુચિ, પાચનશક્તિ, જઠરાગ્નિ, પ્રદીપ્તતા વગેરે ક્ષુધા સંબંધી બધા ભાવોનો આ વૃત્તિમાં સમાવેશ થાય છે. બુભુક્ષાનું સ્થાન મસ્તકના તળિયા પાસે બ્રહ્મરંધ્ર પાસે મનાય છે.
- વ્યુત્પત્તિ : [ સંસ્કૃત ]
- ઉદાહરણ: 1921, રમણલાલ દેસાઈ, નિહારિકા, page ૨૮:
- કમ્પી ઊઠ્યું કુમળું હૈયું કુમાર કેરું :
રક્ષિત – તો ય અણરક્ષિત પક્ષી કોક
ખેંચાઈ કાલની કરાલ અઘોર દૃંષ્ટ્રા-
માંહી શું તૃપ્ત કરશે અરિની બુભુક્ષા !
- ભોગવવાની ઇચ્છા.
- ક્ષુધા; ભૂખ; ભોજનની ઇચ્છા. ક્ષુધાવૃત્તિ, ખાદ્યાભિરુચિ, સુસ્વાદ, ભોજનારુચિ, પાચનશક્તિ, જઠરાગ્નિ, પ્રદીપ્તતા વગેરે ક્ષુધા સંબંધી બધા ભાવોનો આ વૃત્તિમાં સમાવેશ થાય છે. બુભુક્ષાનું સ્થાન મસ્તકના તળિયા પાસે બ્રહ્મરંધ્ર પાસે મનાય છે.
સંદર્ભ[ફેરફાર કરો]
- બુભુક્ષા ભગવદ્ગોમંડલ પર.