હાડ
- ૧.પું.
- ટેક.
- ઉપયોગ
- હરિ જાયે નહિ હાડ મારો, હરિ જાયે નહિ હાડ. – નરસિંહ મહેતો
- ટેક.
- ૨.સ્ત્રી.
- ટાઢ.
- ઉપયોગ
- ઉનાળે તાવડ, ચોમાસે મેહ, શિયાળે હાડ સહે કેમ દેહ. – પ્રેમાનંદ
- તિરસ્કાર; ધુત્કાર.
- ટાઢ.
- ૩.ન.
- અસ્થિ; હાડકું.
- કપાસ પીલવાનું સ્થળ.
- કપાસનાં ડોડવાં ભરી રાખવાનો વાડો.
- શરીર.
- ઉદાહરણ 1929, મહાદેવભાઈ દેસાઈ, બારડોલી સત્યાગ્રહનો ઇતિહાસ, page ૧૦૪:
- ‘તમે જાણતા ન હો તો હું તમને કહું છું કે હું ખેડૂતનો દીકરો છું અને ખેડૂતનું લોહી મારા હાડમાં વહે છે. મને ખેડૂતનું કંગાળપણું સાલે છે, ખેડૂતના દર્દથી મારું દિલ દુ:ખી રહે છે.’
- શરીરનો બાંધો; હાડકાંનું માળખું,કાઠું.
- હદ.
- હૈયું; હૃદય; અંતર.
- આદિનું, અંદરનું, મૂળનું જેવા અર્થમાં શબ્દપ્રયોગોમાં પૂર્વપદ તરીકે વપરાય છે (ઉદાo હાડે શિક્ષક) (સાર્થ)
- વિશેષણ
- તિરસ્કારને પાત્ર; ધુત્કારવા યોગ્ય.
- અવયય
- ઘણું જ.
- છેલ્લી હદે.
- રૂઢિપ્રયોગ
- ભૂંડું હાડ = તિરસ્કારને પાત્ર.
- હાડ જવું = છેલ્લી હદે જવું.
- હાડ ગળવું = શરીર દૂબળું પડવું.
- હાડ જવું = ખરું રૂપ પ્રકાશવું; વંઠી જવું; છેલ્લે પાટલે બેસવું; પૈસે ટકે છેક દુર્બળ થવું.
- હાડ દૂઝવું = હાડકામાં સળો થવો.
- હાડ નરમ હોવું = નરમ શરીરનું હોવું.
- હાડ ભાંગવાં = સખત માર મારવો; ખૂબ મહેનત કરવી; તન દઈને મહેનત કરવી.
- હાડ વળવું = શરીર સુધરવું.
- હાડવેર = કટ્ટી દુશ્મનાવટ.
- હાડ હસે ને લોહી તપે = સગું હોય તેને લાગણી થાય.
- હાડની કાંચળી થવી = શરીરનું ભાંગવું.
- હાડે હાડે લાગવું = દિલમાં લાગવું.
સંદર્ભ
[ફેરફાર કરો]- હાડ ભગવદ્ગોમંડલ પર.